Droździk (Turdus iliacus)

Droździk, drozd rdzawoboczny (Turdus iliacus) – gatunek średniej wielkości wędrownego ptaka z rodziny drozdowatych (Turdidae). Występuje w Eurazji i w północnej Afryce (podczas zimowania).

Występowanie

Zamieszkuje północną Europę i Azję (po Kamczatkę). Skandynawia i północna Rosja to obszary, gdzie ptaki te występują najliczniej. To ptak wędrowny lub częściowo wędrowny na niewielkie i średnie odległości – przylatują w marcu lub kwietniu, a odlatuje od września do grudnia. Migrują w licznych grupach i głównie nocą zatrzymując się na polach, łąkach i w lasach. Na zimę przylatuje do zachodniej i środkowej Europy zatrzymując się tam w tych samych środowiskach co drozd śpiewak. Populacje z Islandii i wysp północnego Atlantyku kierują się do Szkocji, Irlandii, Francji i na Półwysep Iberyjski. Osobniki euroazjatyckie zimą spotyka się w Europie Zachodniej i w basenie Morza Czarnego i Kaspijskiego.
Przez Polskę przebiega południowo-wschodnia granica zasięgu gniazdowania droździków. Gniazdują w północno-wschodniej Polsce, nielicznie ale regularnie, m.in w Puszczy Białowieskiej i na Bagnach Biebrzańskich. Sporadycznie pary spotyka się w innych regionach Polski. Można go obserwować w Polsce od października do kwietnia.

Cechy gatunku

W upierzeniu dymorfizm płciowy nie występuje. Droździki są nieco mniejsze od śpiewaków (Turdus philomelos). Do charakterystycznych cech tych drozdów należą śmietankowo-biała brew i wąsy, czerwonawe boki i spody skrzydeł, brązowy wierzch ciała i białawy spód z ciemnobrązowym kreskowaniem. Pierzenie trwa od połowy czerwca do połowy września.

Wymiary średnie

Długość ciała: ok. 20-24 cm
Masa ciała: ok. 46-80 g.

Ogon mierzy: około 87 mm długości.

Głos

W czasie nocnych przelotów lub przy odlocie wydaje przeciągłe okrzyki. Jest to przenikliwe cij, podczas gdy odgłosy drozdów śpiewaków to wysokie, krótkie cip. Świergocąca melodia zawiera liczne powtórzenia i krótkie, opadające frazy. Najczęściej słychać je w nocy.

Siedliska

Droździki gniazdują w lasach iglastych strefy borealnej, w Polsce na skrajach podmokłych łęgów i olsów. Podczas przelotów pojawiają się na łąkach i skrajach lasów, nierzadko w towarzystwie szpaków (Sturnus vulgaris) lub kwiczołów (Turdus pilaris).

Okres lęgowy

W ciągu roku wyprowadzane są 1 lub 2 lęgi, pierwszy na przełomie kwietnia i maja, a drugi w czerwcu.

Gniazdo

Umieszczone zazwyczaj ok. 1,5 metra nad ziemią, zatem dość nisko, nad drzewem i krzewem przy pniu i bocznych gałęziach młodych roślin drzewiastych, np. świerków. W optymalnych warunkach droździki mogą gniazdować w małych koloniach. Gniazdo ma kształt czarki, w której można wyodrębnić trzy warstwy. Środkową stanowi muł. Zewnętrzna warstwa utworzona może być z trawy, włosia końskiego, fragmentów liści paproci i innych roślin, kory brzozowej, liści drzew albo z małych gałązek, mchów i porostów (dane dotyczą ptaków z Finlandii). Wyściółkę stanowią głównie delikatne trawy.

Jaja

Składają 5–6 jaj (w powtarzanym lęgu 4).

Wysiadywanie

Wysiadywanie trwa 10–14 dni, zwykle 12. Czas gniazdowego rozwoju piskląt i okres karmienia ich przez rodziców po opuszczeniu gniazda trwa około 14 dni. Droździki bronią piskląt w gnieździe przez symulowanie ataków, również wobec człowieka.

Pożywienie

Zjadają owady, dżdżownice, drobne ślimaki i inne drobne bezkręgowce, jesienią i początkiem zimy także nasiona i owoce.

Ochrona

Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową. Przyczyną zmniejszania liczebności są koty i zderzenia np. samochodami, szybami, liniami energetycznymi, które ptakom pojawiającym się w osiedlach ludzkich podczas przelotów są nieznane.
W 2015 IUCN uznano droździka za gatunek bliski zagrożenia (NT, Near Threatened). Wahania w liczebności spowodowane są występowaniem na przemian srogich i łagodnych zim. Niestety w basenie Morza Śródziemnego nielegalnie odławia się te ptaki.